Maak je gebruik van hijskettingen, dan bereken je met de werklast tabel eenvoudig de maximale werklast, ook wel de WLL of Working Load Limit (voorheen SWL of Safe Working Load). De controle van hijskettingen voorafgaand aan ieder gebruik en de jaarlijkse inspectie zijn belangrijk bij een veilig gebruik van hijskettingen. In dit artikel lees je tips voor veilig werken hijsen met kettingen.
Hijsketting werklast tabel
Hieronder staat de werklast tabel voor hijskettingen. Let op: gebruik je grade 80 ipv grade 100 dan is de hijscapaciteit beperkter. Maak een keuze op basis van werklast, hijshoek een aanslagmiddelen. Bepaal het zwaartepunt van het werkstuk en schat het totale gewicht in. Onderzoek dan hoe de last aangeslagen kan worden; houd er tevens rekening mee onder welke hijshoeken de kettingen ingezet gaan worden.
Afbeelding 1 - Werklast tabel voor hijskettingen met hijshoek
Tips voor veilig hijsen met kettingen
- Een slappe ketting met hoge snelheid hijsen leidt tot een schokbelasting. Voorkom dit door beheerst te hijsen tot de ketting aangespannen is en hijs daarna door.
- Indien een ketting over een rand gespannen is (scherpe overgang) ontstaat er een extra belasting. Dit is te voorkomen door o.a. kettingbeschermers toe te passen. Er is sprake van een scherpe overgang als de radius van de hoek kleiner is dan de materiaal diameter van de kettingschalm.
- Hijskettingen hebben een bepaalde temperatuurrange waarbinnen ze veilig ingezet kunnen worden. Indien de omgevingstemperatuur groter is dan +100˚C of lager dan -20˚C) controleer dan eerst of het kettingwerk geschikt is.
- Een corrosieve omgeving heeft invloed op de sterkte van de ketting. Controleer van te voren of de ketting daarvoor geschikt is.
- Indien de ketting om de last geslagen wordt, mogen de windingen elkaar niet kruisen maar dienen dicht tegen elkaar aan te liggen.
- Bij gebruik van 2-, 3-, en 4-sprongen gemaakt worden dienen de punten van de haak altijd naar buiten te wijzen.
Lasten 'in de broek' hangen
Als lasten ‘in de broek’ gehangen worden, is het belangrijk dat dit op de juiste wijze gebeurt.
Afbeelding 2 - Op juiste wijze lasten 'in de broek' hangen
Insnoeren van de last
Soms is het verstandig een last in te snoeren in het kettingwerk, bijvoorbeeld bij een lading buizen. Het insnoeren van een last heeft voor- en nadelen. Een takel ingesnoerd in het kettingwerk biedt als voordeel dat de last bijeengehouden wordt. Een nadeel is dat bij het aantrekken van de ketting de last kan wegrollen en/of verdraaien. Een ander nadeel is de afname van de veilige werklast. Deze is dan nog maar 80% van de toegestane werklast.
Afbeelding 3 - Insnoeren van een lading buizen met tweesprong en rijgketting
Controle voor elk gebruik
In veel gevallen is het kettingwerk voorzien van een label waarop o.a. de hijscapaciteit staat, registratienummer en jaar / maand van productie en/of laatste keuring. Check dit label altijd of het kettingwerk voor uw situatie gebruikt kan worden. Sla ook de controle van hijshaak en hijsketting niet over.
Controle hijshaak
Controleer voor gebruik de hijshaak op de volgende punten:
|
|
|
|
Uitgebogen haak | Vervormingen | Slijtage oplegvlak | Inkervingen |
Afbeelding 4 - Afwijkingen aan hijshaak
Controle hijsketting
Controleer voor gebruik de hijsketting op de volgende punten:
|
|
|
Uitgesleten schalmen | Vervorming | Beschadigingen |
Afbeelding 5 - Afwijkingen aan hijsketting
Controle met kettingkaliber
Een handigheid bij het uitvoeren van de controles van hijshaak en hijsketting is de kettingkaliber. Met de kettingkaliber kan een controle snel uitgevoerd worden
Afbeelding 6 - Controle uitvoeren met kettingkaliber
Afkeuren hijsketting of hijshaak
Als je aan het kettingwerk of de hijshaak een of meerdere van bovenstaande gebreken vaststelt, geldt: niet gebruiken. Een deskundige kan bepalen of de gebreken dermate zijn dat het kettingwerk vervangen moet worden.
Levensduur hijsketting
Kettingwerk heeft een beperkte levensduur. Hijskettingen dient te worden vervangen bij circa 20.000 hijsbewegingen die onder vollast zijn uitgevoerd. Bij een vollastgebruik van 30 hijsbewegingen per dag dient de kettingsamenstel na circa 2 jaar te worden vervangen. Een hijsketting die na gebruik vervormd is dient altijd te worden vervangen.
Jaarlijkse keuring van hijskettingen
Ieder jaar dienen hijskettingen door een deskundige EKH keurmeester geïnspecteerd te worden.